Η Μεγάλη Αρκάνα—Ο Τρελός

Λέξεις-Κλειδιά

*Ξεκινήματα

*Αυθορμητισμός

*Πίστη

*Απερισκεψία

Αντίθετες Κάρτες:

*Ο Ιεροφάντης

*Ο Θάνατος

*Ο Διάβολος

*2 Σπαθί

*4 Καρώ

Ενισχυτικές Κάρτες:

*Ο Κρεμασμένος

*Το Αστέρι

*Η Κρίση

*3 Μπαστούνι

Σαν κάρτα μηδέν (0), ο Τρελός μπορεί να βρεθεί στην αρχή της Μεγάλης Αρκάνα. Ωστόσο φαίνεται σαν να διαχωρίζεται από τις υπόλοιπες κάρτες καθώς δεν εκφράζει κάποια εσωτερική ποιότητα, ούτε και μπορεί να έχει την ίδια βαρύτητα με αυτές. Ο Τρελός μοιάζει να είναι μόνος του, περπατώντας προς το μονοπάτι που επιλέγει κάθε στιγμή να ακολουθήσει. Δεν έχει περιορισμούς ούτε και εσωτερικές ποιότητες καλλιεργήσει προκειμένου να μπορεί να μετρήσει με αυτές τα ρίσκα ή τις αποφάσεις που χρειάζεται να πάρει. Είναι σαν το μωρό που κάνει τα πρώτα του βήματα προς οτιδήποτε του κινήσει την περιέργεια, ασχέτως αν αυτό το «οτιδήποτε» μπορεί να αποβεί και ζημιογόνο.

            Στις κλασσικές τράπουλες Ταρώ, σαν εικόνα αυτής της κάρτας υπήρχε ο γελωτοποιός, που στις μεσαιωνικές αυλές διασκέδαζε τους άρχοντες αλλά και που δεν υπάκουε σε κοινωνικούς κανόνες. Μπορούσε να πειράξει τον καθένα, να αστειευτεί με όποιον ήθελε. Συνέχεια ήταν σε κίνηση, χωρίς να έχει το αποκλειστικά δικό του σπίτι ή μόνιμο τόπο να μείνει. Όλη αυτή η νοοτροπία έδωσε στην κάρτα του Τρελού την έννοια του αναπάντεχου, του απρόβλεπτου που μπορεί να φέρει η κάθε στιγμή και πώς μπορούμε να αντλήσουμε νέες εμπειρίες από αυτό. Η αίσθηση που κυριαρχεί σε αυτή την κάρτα είναι πως όλα μπορούν αν συμβούν, τίποτα δεν είναι σταθερό ή μόνιμο. Σε κάθε κατάσταση υπάρχει πάντα ο παράγοντας του άγνωστου, που μπορεί να αλλάξει την ζυγαριά ανά πάσα στιγμή.

  Ο Τρελός επίσης μπορεί να δείξει την αθωότητα, την εμπιστοσύνη στην ζωή, σαν να μας λέει «κινήσου με το ρεύμα και αφέσου να σε πάει όπου θέλει». Δείχνει πως ακολουθεί το όνειρο που μέσα του καίει, αφήνοντας πίσω κάθε κατεστημένο και δομές που πια δεν μπορούν να χωρέσουν την λάμψη του αστεριού που ακολουθεί.

  Στο ρίξιμο, ο Τρελός μπορεί να σηματοδοτήσει νέα ξεκινήματα ή αλλαγή κατεύθυνσης-μία τέτοια που μπορεί να οδηγήσει σε νέες καταστάσεις και αντιλήψεις. Μπορεί να δείξει ανεμελιά, χαλαρότητα και αφέλεια, ειδικά αν συνδυαστεί με το Αστέρι ή την Σελήνη. Παράλληλα μας ωθεί να εμπιστευτούμε τον στόχο μας, τα θέλω που μας ωθούν να κινηθούμε προς άλλες κατευθύνσεις, ακόμα και αν πιστεύουμε ότι είναι τρελά και δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν. Ο Τρελός λέει «πίστεψε στον εαυτό σου και προχώρα». 

Τα τέσσερα στοιχεία μέσα στην συμβολική της Ταρώ

Η δυναμική ενέργεια της τράπουλας Ταρώ δανείζεται πολλούς συμβολισμούς και αρχέτυπα μέσα σε κάθε κάρτα, και για αυτό το αποτέλεσμα της ερμηνείας μπορεί να αγγίξει πολλά, διαφορετικά, κομμάτια στον ψυχισμό και την ζωή του ατόμου που τα συμβουλεύεται. Μέσα σε αυτούς τους συμβολισμούς είναι και η ενεργός ρόλος των τεσσάρων βασικών στοιχείων που κυριαρχούν στην ανθρώπινη πραγματικότητα και διάσταση: η φωτιά, το νερό, ο αέρας και η γη. Το καθένα κυβερνά από ένα διαφορετικό σύμβολο της Μικρής Αρκάνα, δίνοντας μεγαλύτερο βάθος στην βασική ερμηνεία αλλά και τις ενέργειες που υπάρχουν γύρω από το άτομο στην παρούσα φάση της ζωής του. Έτσι, τα Μπαστούνια κυβερνώνται από την Φωτιά, οι Κούπες από το Νερό, τα Καρώ από την Γη και τα Σπαθιά από τον Αέρα. Η γνώση των στοιχείων μέσα στην Ταρώ μπορεί να μας δείξει ποιοί παράγοντες ελειτουργούν βοηθητικά, σε σύμπνοια με την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα του ατόμου. Από την άλλη όμως μπορεί να και να υποδείξουν πού βρίσκεται κάποιο πιθανό μπλοκάρισμα ή πως το άτομο «κακομεταχειρίζεται» την δύναμη ενός στοιχείου, ελλατώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα του. Όλα τα στοιχεία έχουν την θετική όψη τους μαζί με αυτήν που αποτελεί πρόκληση για τον άνθρωπο, ανάλογα με το πώς διαχειρίζεται τις καταστάσεις και την προσωπική του ενέργεια.

Τα Μπαστούνια και το Στοιχείο της Φωτιάς

Η Φωτιά έχει να κάνει με την εσωτερική δύναμη της θέλησης, της ζωτικότητας και της επιβίωσης. Είναι αυτή η ενέργεια που χρειαζόμαστε για να δώσουμε ώθηση στην καθημερινότητα μας, συμβολίζοντας την επέκταση πέρα από τα γνωστά όρια. Η υπερβολή της φωτιάς «καίει» ανεξέλεγκτα, δημιουργώντας έτσι μόνο χάος και απόγνωση στο τέλος μίας κατάστασης. Μπορεί να θρέψει αλλά και να καταστρέψει, για αυτό και θεωρείται ίσως το πιο ιδιαίτερο στοιχείο από όλα τα υπόλοιπα. Στην Ταρώ συμβολίζει την αντοχή, την αποφασιστικότητα αλλά και σε κάποια χαρτιά (όπως για παράδειγμα, στο 10 Μπαστούνι) την υπερβολή και την πίεση που μπορεί να ασκηθεί όταν η φωτιά κυριαρχεί. Τα Μπαστούνια γενικά μπορεί να δείξουν πώς διαχειριζόμαστε την εσωτερική μας φλόγα και πώς την διοχετεύουμε στον σκοπό μας.

Οι Κούπες και το στοιχείο του Νερού

Ευμετάβλητο, ασυγκράτητο και ορμητικό όταν είναι ελεύθερο, αλλά που μπορεί να μετατραπεί σε βάλτο όταν μένει στάσιμο, το νερό ταιριάζει με το ανθρώπινο συναίσθημα και ψυχισμό. Μυστηριώδες στα βάθη του, χρειάζεται να έχει κάποιος πολύ θάρρος για να μπορέσει να εξερευνήσει όχι μόνο την επιφάνεια αλλά να φτάσει και στα πιο σκοτεινά βάθη. Στην Ταρώ συνδέεται ακριβώς με αυτή την ένταση του συναισθήματος, δίνοντας ελπίδα για καλοσύνη, αγάπη, αμοιβαιότητα συναισθημάτων και έρωτα. Παράλληλα όμως μπορεί να δείξει το πόσο βαθιά μπορεί να μας τραβήξει το συναίσθημα, κάνοντας μας να νιώσουμε αβοήθητοι και απελπισμένοι, χάνοντας την επαφή με το παρόν και τις ευκαιρίες που ανοίγονται μπροστά μας. Ο κίνδυνος που ελοχεύει στις Κούπες είναι η ψευδαίσθηση, η πλάνη που φτιάχνουμε εμείς οι ίδιοι προκειμένου να ζήσουμε αυτά που νομίζουμε πως πρέπει να έχουμε. Οι εμμονές είναι ένα άλλο κομμάτι που χρειάζεται να προσέξει κάποιος με την υπερβολή του νερού να ξεχειλίζει από ένα ρίξιμο της Ταρώ-όπως στο 5 Κούπα, επιμένουμε να βλέπουμε μόνο το αρνητικό ή θα γυρίσουμε το βλέμμα μας να δούμε τα ωφέλη που μας περιμένουν;

Τα Καρώ και το στοιχείο της Γης

Ζούμε μέσω ενός υλικού σώματος σε έναν κόσμο που παράγει αγαθά προς κατανάλωση. Η απλή ικανοποίηση των βασικών αναγκών μας ορίζει και την καθημερινή επιβίωση και το αίσθημα της ασφάλειας που χρειαζόμαστε για να συνεχίσουμε να ζούμε. Αυτό ακριβώς αντιπροσωπεύουν τα Καρώ, την ανάγκη για απτά πράγματα στην ζωή μας όπως την δουλειά, τα υλικά αγαθά, την εσωτερική αφθονία και ευημερία, ακόμα και την ανάγκη να «τεμπελιάσουμε» λίγο και να αφεθούμε στην ομορφιά του κόσμου που μας περιβάλλει. Προσοχή όμως, γιατί η υπερβολική γείωση μπορεί να μας κάνει νωθρούς και απερίσκεπτους, αφαιρώντας κάθε πνευματική ενέργεια από την ύπαρξη μας. Η υπερβολή της Γης σκεπάζει κάθε νέα δύναμη, καλύπτει την ισχύ της φωτιάς και λασπώνει το νερό, θολώνοντας έτσι το συναίσθημα και την προσωπική δύναμη. Όπως στο 4 Καρώ, φροντίζουμε να κρατάμε συνειδητό έλγχο των πραγμάτων που θέλουμε ή εμποδίζουμε με την συμπεριφορά μας την εξέλιξη και την πρόοδο της ζωής μας;

Τα Σπαθιά και το στοιχείο του Αέρα

Ιδιαίτερο στοιχείο, διαφορετικές ποιότητες σε κάθε κάρτα. Ο αέρας είναι απαραίτητος για να αναπνεύσουμε και να ζήσουμε-χωρίς αυτόν δεν μπορούμε παρά να μετρήσουμε μόλις λίγα λεπτά ζωής. Πολυταξιδεμένος και αδάμαστος, μπορεί να φέρει νέα πνοή, ελπίδες και μηνύματα ζωής ή ακόμα και καταστροφικών καιρικών φαινομένων. Στην Ταρώ συμβολίζει το πνεύμα, τις νοητικές δυνατότητες και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και μεταφράζουμε τον κόσμο γύρω μας. Τα Σπαθιά θα δείξουν τί αποφάσεις χρειάζεται να πάρουμε, πώς να χειριστούμε μία κατάσταση νοητικά και πώς το μυαλό μας μπορεί να είναι ο καλύτερος συνεργάτης μας ή ο χειρότερος εχθρός μας. Ταυτόχρονα όμως μας δείχνουν ότι χρειάζεται γρήγορα να εγκαταλείψουμε αυτά που πια δεν είναι βοηθητικά για εμάς και να βρούμε τρόπο να κλείσουμε τις πληγές μας. Μας ωθούν να μην κολλήσουμε στην απελπισία ούτε να παραφουσκώσουμε τις δικές μας δυνάμεις, αλλά να σηκωθούμε με καθαρό μυαλό και να βρούμε μία λύση. Να σταματήσουμε να θρηνούμε, όπως η φιγούρα στο 9 Σπαθί, και να αντιληφθούμε πως κάθε «θάνατος» φέρνει μία νέα αρχή, είναι το λίπασμα για το καινούριο που έρχεται να γεννηθεί.

Τα 4 αυτά στοιχεία δεν μπορούν να συνδυαστούν όλα με αρμονία. Η Φωτιά ευνοείται από τον Αέρα και δυσκολεύεται με το Νερό και την Γη. Από την άλλη, η Γη τρέφεται με το Νερό ενώ η Φωτιά την ξηραίνει. Η απόλυτη ισορροπία είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί, ωστόσο καλό είναι να μην υπάρχει και η υπερβολή ενός στοιχείου σε βάρος όλων των υπόλοιπων. Αυτό που μπορεί να ενώσει όλες αυτές τις δυνάμεις σε ένα πιο αρμονικό αποτέλεσμα είναι το Πνεύμα, που εκφράζεται μέσω των καρτών της Μεγάλης Αρκάνα. Κοιτώντας λοιπόν ένα ρίξιμο, παρατηρούμε με προσοχή τις συνιστώσες που εκφράζονται και πώς αυτές μεταξύ τους μπορούν να αλληλοϋποστηριχθούν.

Με μία ενδιαφέρουσα συνεδρία θεραπευτικού Ταρώ ξεκίνησε η χθεσινή μέρα, και μάλιστα ήταν ιδιαίτερα διαφωτιστική παρόλο που έπεσαν λίγα φύλλα. Η προσέγγιση που χρησιμοποιώ είναι κυρίως διορατική και όχι τόσο βασισμένη στην καθεαυτό παραδοσιακό νόημα της κάθε κάρτας, αφού το σημαντικό είναι η σύνδεση με το αυρικό πεδίο του άλλου ατόμου και η αποσυμβολοποίηση των πληροφοριών που δίνει η ίδια του η αύρα. Καθώς η τράπουλα Ταρώ έχει έντονα συμβολικές εικόνες, κάθε ιστορία που αφηγείται έχει ξεχωριστό νόημα για το κάθε άτομο που έρχεται για συμβουλές και εσωτερική καθοδήγηση.

Αφού ανακάτεψα τα φύλλα και έδωσα στην κοπέλα να κόψει, ξεκίνησε το άπλωμα. Το ξεχωριστό ήταν πως με μόλις 7 φύλλα αγγίξαμε το βασικό θέμα που υπάρχει στην ζωή της αυτή την στιγμή αλλά και πληροφορίες για το άμεσο μέλλον της. Το 9 Σπαθί ,σε όρθια θέση, παραδοσιακά δείχνει στεναχώρια μεγάλη που δεν αφήνει τον άλλο να ησυχάσει, κυρίως ψυχολογικά. Σε συνδυασμό με τον ανάποδο Αυτοκράτορα διαισθάνθηκα πως η κοπέλα αυτή την στιγμή περνάει μία ταλαιπωρία, μία φουρτούνα στα ερωτικά της σε σχέση με κάποιον άντρα- το επόμενο στοιχείο που μου ήρθε σαν ενέργεια είναι πως αυτός έχει γυρίσει από το παρελθόν της. Η επιβεβαίωση ήρθε και οι επόμενες δύο κάρτες για το άμεσο μέλλον ρίχτηκαν. Επιλέγει λοιπόν ξαφνικά να αποχωρήσει από αυτήν την κατάσταση που την στεναχωρεί και να εγκαταλείψει το «πλοίο της αγάπης», αυτό που πίστευε ότι ήταν για αυτήν θετικό-το 5 Καρώ εδώ μου μετέδωσε αυτή την εικόνα. Καθώς εμφανίζεται το Άρμα, φαίνεται σαν να βρίσκει τον δρόμο της αυτή η κοπέλα ακριβώς την στιγμή που θα επιλέξει να απομακρυνθεί από την φουρτούνα που ζει αυτή την στιγμή, και να βρίσκει τον εαυτό της. Οι 3 τελευταίες κάρτες αποκαλύπτουν νέες ενέργειες στο μέλλον της, και μάλιστα φαίνονται να ανοίγουν νέοι δρόμοι και επιλογές, κυρίως στο επαγγελματικό της κομμάτι. Ενώ θα βρίσκεται μπροστά σε αυτές τις νέες προοπτικές, το παρελθόν θα ξαναχτυπήσει την πόρτα της για άλλη μία φορά, και αυτός ο άνθρωπος θα την προσεγγίσει πάλι. Ωστόσο εδώ θα είναι το δίλλημα της: δεν θα είναι σίγουρη αν θα θέλει να του ανοίξει την πόρτα ή να τον αφήσει πίσω της τελειωτικά. Εκείνο που πραγματικά δείχνει να έχει μεγάλη ισχύ, τουλάχιστον για το κοντινό της μέλλον, είναι οι δρόμοι που της ανοίγονται και που ουσιαστικά δείχνουν νέες προοπτικές και ελπίδες για την ζωή της. Η συμβουλή ήταν να προχωρήσει μπροστά και να φύγει από την εσωτερική τρικυμία που τώρα επικρατεί στην ζωή της, καθώς η ίδια της η αύρα (μέσω της Ταρώ) επιβεβαίωσε πως αυτό θα ήταν το καλύτερο που θα μπορούσε να κάνει αυτή την στιγμή για τον εαυτό της. Ήταν όμορφο να παρατηρήσουμε το πώς ανοίγει ο δρόμος σχεδόν ταυτόχρονα με το δικό της «γύρισμα της πλάτης» στην ερωτική της ανασφάλεια και δοκιμασία. Εφόσον αποφασίζει να βγει από την δυσκολία, έρχονται νέες προοπτικές, που αναμένουμε να δούμε στο μέλλον της, σε επόμενο ρίξιμο. 

Η πορεία των Ταρώ μέσα στους αιώνες

Η ιστορία της τράπουλας Ταρώ είναι ιδιαίτερη, και μάλλον λίγο παράδοξη. Παρόλο που αυτή την στιγμή θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία εσώτερης μαντικής, ωστόσο δεν εξυπηρετούσε αυτό τον σκοπό από την αρχή της δημιουργίας της. Τον 15^ο αιώνα χρησιμοποιήθηκε για διάφορα παιχνίδια σε μέρη της Ευρώπης, όπως την Ιταλία (όπου εκεί ονομάζονταν tarocchini) και την Γαλλία. Οι πρώτες αναφορές σε τέτοιες τράπουλες γίνεται γύρω στα 1450 στην Ιταλία, ενώ η παλαιότερη Ταρώ που διασώζεται σήμερα ανήκε στην οικογένεια Visconti-Sforza από το Μιλάνο και χρονολογείται από τα μέσα του 15^ου αιώνα. Η ανώτερη τάξη τότε είχε την πολυτέλεια να δημιουργεί τράπουλες με τα πρόσωπα των ευγενών και να εμπλουτίζει την κάθε μια με δικά της φύλλα και εικονογραφήσεις.Δεν ήταν παρά μόνο μέχρι τα τέλη του 18^ου αιώνα που τα Ταρώ συνδέθηκαν με την πρόβλεψη και την πνευματικότητα, δίνοντας έτσι στα σύμβολα τους μία καινούρια οπτική.

Καθώς αποκτούσαν μια μυστικιστική υπόσταση, τα Ταρώ γέμιζαν με νέα σύμβολα και εικονογραφήσεις, με έμπνευση από την φιλοσοφία, την αστρονομία, την εβραϊκή Καμπάλα, την αρχαία Αίγυπτο και την Ελλάδα. Κρατήθηκαν τα βασικά 56 χαρτιά που βρίσκονται σε μία κοινή τράπουλα και που αντιπροσωπεύουν 4 σύμβολα: Κούπες, Μπαστούνια, Σπαθιά και Καρώ (ή Εξάκτινα) και προστέθηκαν, με τον καιρό, 22 άλλα χαρτιά που ονομάστηκαν Μεγάλη Αρκάνα (Τα Μεγάλα Μυστικά). Κάθε μία από αυτές τις κάρτες μπορεί να απεικονίζει εσωτερικές καταστάσεις, ανθρώπινες ιδιότητες και αξιώματα καθώς και δυνάμεις ανώτερες από τον άνθρωπο.  Είναι αυτός ο συνδυασμός που δίνει την δυνατότητα στις κάρτες να καταδείξουν πώς η ίδια η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου συνδέεται με τις Συμπαντικές ενέργειες δίνοντας πνοή σε αυτό που λέμε «μοίρα». Σε αυτό συνέβαλε πολύ η Ταρώ που δημιούργησε το 1909 ο  Α.Ε Waite μαζί με την Pamela Coleman Smith, η γνωστή πλέον Rider-Waite Ταρώ. Μέσω των δικών τους προσωπικών μυήσεων οι κάρτες απέκτησαν το ιδιαίτερο νόημα που κρατούν μέχρι σήμερα και την μεγάλη πνευματική αξία, πέρα από την μαντική. Κάθε κάρτα αντιπροσωπεύει ξεχωριστές ποιότητες κρυμμένες μέσα σε σύμβολα, χρώματα και έννοιες που μέχρι τότε πολύ σπάνια μπορεί να είχαν αποδωθεί σε άλλη Ταρώ. Έτσι, απομακρύνθηκαν από το βασικό στοιχείο της απλής μαντείας και τους δόθηκε μια πιο πνευματική χροιά με συμβουλευτικό χαρακτήρα. Ήταν τέτοια η επίδραση αυτής της τράπουλας, που άρχισε να γίνεται αντικείμενο συστηματικής μελέτης για τον τρόπο που μπορεί να «προβλέψει» το μέλλον όσο και για το τί μηνύματα μπορεί να δώσει για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του κάθε ατόμου. Με την πάροδο των χρόνων η Ταρώ συνδυάστηκε με την αστρολογία, την αριθμολογία, αλλά και με μεθόδους εσωτερικής θεραπείας και ψυχοθεραπείας-συγκεκριμένα ο Γιουνγκ περιέγραψε τα ταρώ ως τμήμα μιας συμβολικής διαδικασίας που είναι μια εμπειρία μέσα από τις εικόνες. Αυτός είναι ίσως και  ο πιο κατάλληλος ορισμός που μπορεί να δώσει με μεγαλύτερη ακρίβεια το πώς λειτουργούν οι κάρτες. Καθώς ο κάθε άνθρωπος έρχεται σε επαφή με το κολάζ των εικόνων που έχει επιλέξει μέσω της Ταρώ, δημιουργεί μία ιστορία για τον εσωτερικό του κόσμο και τις ενέργειες με τις οποίες έρχεται σε επαφή στην καθημερινότητα του. Οι κάρτες δείχνουν αυτά που η ψυχή θέλει να πει αλλά ο συνειδητός νους αδυνατεί να αντιληφθεί μέσα στα στενά του πλαίσια. Το μόνο που χρειάζεται είναι να ακούσουμε με προσοχή αυτά που έχουν να μας διηγηθούν...